AI và những ứng dụng “thảm họa” cho con người
Không ít các nghiên cứu ứng dụng AI trong nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội, chúng ta cũng không phủ nhận những lợi ích mà trí tuệ nhân tạo đem lại. Tuy nhiên, cần thật sự nghiêm túc nhìn nhận những “mặt trái” mà AI đang và sẽ đem lại cho nhân loại.
Trường học gây tranh cãi vì ứng dụng AI dạy học, không cần đến giáo viên
Unbound Academy, một trường học bán công tại bang Arizona, Mỹ, vừa nhận được sự chấp thuận của Hội đồng trường bán công tiểu bang Arizona, cho phép sử dụng các phần mềm trí tuệ nhân tạo (AI) để dạy cho các học sinh từ lớp 4 đến lớp 8, thay thế hoàn toàn cho các giáo viên là con người.
Unbound Academy sử dụng hình thức dạy học trực tuyến, trong đó nhà trường sẽ cung cấp cho học sinh các phần mềm học tập tích hợp trí tuệ nhân tạo, được cá nhân hóa và phát triển bởi IXL và Khan Academy, 2 công ty chuyên cung cấp các tài nguyên giáo dục trực tuyến.
Các phần mềm dạy học AI sẽ sử dụng những dấu hiệu cảm xúc, phản ứng với các kiến thức, thời gian hoàn thành bài tập được giao… của mỗi học sinh để tạo ra các chương trình học và bài tập phù hợp với từng học sinh của nhà trường.
Điều này sẽ cho phép các học sinh xuất sắc có thể đẩy nhanh và rút ngắn chương trình học, trong khi các học sinh kém hơn có thể học được các kiến thức một cách chậm và kỹ càng hơn.
Mỗi ngày, học sinh sẽ chỉ học 2 giờ với giáo viên AI. Thời gian còn lại trong ngày sẽ dành cho các hội thảo về kỹ năng sống, kiến thức tài chính, khởi nghiệp, tư duy phản biện, khả năng hùng biện trước công chúng…
Những buổi hội thảo này sẽ không do các giáo viên đứng lớp, mà sẽ được hướng dẫn bởi các chuyên gia trong từng lĩnh vực.
Việc ứng dụng AI để thay thế giáo viên con người đứng lớp của Unbound Academy đã gây ra nhiều tranh cãi trong chính cộng đồng giáo dục tại Mỹ.
Nhiều người đã đặt ra câu hỏi liệu giữa các học sinh với phần mềm AI vô tri giác có thể hình thành mối quan hệ như giữa giáo viên và học sinh hay không? Chuyện gì sẽ xảy ra nếu học sinh thắc mắc?
Liệu AI có khả năng suy nghĩ trừu tượng để truyền đạt bài học một cách linh hoạt và dễ hiểu như giáo viên con người có thể làm hay không?
Không ít giáo viên tại Mỹ cũng lo ngại rằng phần mềm AI sẽ không truyền đạt được đầy đủ các kiến thức cần thiết cho học sinh.
Bên cạnh đó, nhiều giáo viên lại lo ngại rằng họ sẽ trở nên thất nghiệp nếu mô hình dạy học AI được mở rộng và áp dụng tại nhiều cơ sở giáo dục tại Mỹ.
Dù vậy, nhiều người lại cho rằng mô hình của Unbound Academy chỉ là nhất thời và khó có thể hoạt động được lâu, khi các phần mềm AI sẽ sớm bộc lộ những thiếu sót và không thể thay thế được hoàn toàn giáo viên đứng lớp.
Ứng dụng AI vào đời sống và những nguy hiểm tiềm ẩn
Không phủ nhận trí tuệ nhân tạo AI ngày nay hỗ trợ mọi hoạt động cho con người từ đời sống hằng ngày đến việc tham gia vào quy trình kinh doanh, hỗ trợ phân tích, tạo chiến lược bán hàng và nâng cao trải nghiệm người dùng. Tuy nhiên, trên thực tế trí tuệ nhân tạo không có cảm xúc như con người, không thể đưa ra những quyết định mang tính đạo đức. Cũng như việc ứng dụng AI dạy học, việc truyền tải thông tin thật sự là một vấn đề nếu như học sinh không hiểu hoặc có những câu hỏi mang tính cảm xúc.
Trước đó, nhiều thông tin cho rằng trí tuệ nhân tạo hỗ trợ quá trình tư vấn sức khỏe cho người bệnh, đây được cho là một “thảm họa”! Nhiều bác sĩ, chuyên gia thử nghiệm AI để tư vấn, ghi chép thông tin nhưng nhận thấy nội dung sai sót nghiêm trọng, thậm chí hệ thống tự bịa thêm.
Trong bối cảnh hệ thống y tế quá tải, người dân phải tự tìm kiếm giải pháp chăm sóc sức khỏe, ứng dụng AI được cho là xu hướng mới giúp chẩn đoán bệnh tật, thể chất, hỗ trợ bác sĩ làm việc hiệu quả hơn, giảm chi phí thăm khám. Khả năng thông dịch trực tiếp cũng giúp tăng cơ hội tiếp cận y tế đối với người không nói được tiếng Anh. Các công ty công nghệ cũng có thể thu lời từ cơ hội phục vụ ngành y tế.
Tuy nhiên, việc thay thế bác sĩ bằng trí tuệ nhân tạo có vẻ xa vời, theo Washington Post. Hàng loạt khảo sát với chuyên gia, bác sĩ đều cho thấy những thử nghiệm ban đầu của AI trong lĩnh vực y tế không khả quan.
Bên cạnh đó, một cuộc khảo sát do Cleveland Clinic, một trong những hệ thống y tế hàn lâm phi lợi nhuận lớn nhất thế giới, thực hiện cho thấy khoảng 20% người Mỹ từng hỏi AI về vấn đề sức khỏe. Kết quả thống kê được Tebra công bố năm ngoái cũng cho thấy 25% người Mỹ có xu hướng sử dụng chatbot hơn là tham gia các buổi trị liệu tâm lý.
Tuy nhiên, giới chuyên gia cảnh báo người dùng không nên chia sẻ quá nhiều với AI. Các chatbot như Chat GPT không nằm trong nhóm phải tuân thủ Đạo luật về trách nhiệm giải trình và cung cấp thông tin bảo hiểm y tế (HIPAA), do vậy không nên sử dụng chúng để tóm tắt bệnh án, xin tư vấn sức khỏe hay cấp quyền truy cập vào dữ liệu riêng tư.
Có thể thấy, ngày nay việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo hỗ trợ cho nhiều lĩnh vực trong đời sống là việc làm giúp tối ưu thời gian, hiệu quả và tính chính xác cao. Tuy nhiên, một thực tế khó thay đổi chính là AI không có cảm xúc như con người, không thể đưa ra những lời khuyên mang tính cảm xúc, những quyết định mang tính đạo đức. Chính vì được lập trình sẵn, AI hoàn toàn không thể thay thế con người nhưng thực tế nó có thể có khả năng phát triển lớn mạnh và trở thành “thảm họa” nếu các nhà nghiên cứu không giới hạn sự “thông minh” của nó!
Nội dung được tham khảo từ nhiều nguồn